Y Sector Cyhoeddus

Dyma’r rhan o’r economi sy’n cynnwys pob lefel o lywodraeth a mentrau a reolir gan y llywodraeth. Er enghraifft, De Lijn, cwmni trafnidiaeth gyhoeddus o Wlad Belg sy’n cael ei redeg gan lywodraeth Fflandrys. Ym mron pob cyd-destun, mae’r sector cyhoeddus yn darparu, yn ariannu neu’n rhan o ddarparu gwasanaethau hanfodol sy’n sylfaen i’r Nodau Byd-eang – er enghraifft, iechyd, addysg a seilwaith.

Mae rhai rhannau o’r sector cyhoeddus yn gyfrifol am greu polisïau cyfreithiol a allai helpu neu lesteirio cynnydd tuag at y NDCau. Felly, maen nhw’n draddodiadol yn rhoi pwysau ar y sector preifat. Ond nid yw hyn bob amser yn wir, gan fod gan gwmnïau sy’n eiddo preifat lawer o ddylanwad dros lywodraethau ar draws y byd. Dyma un o’r rhesymau pam mae ysgolheigion yn ei chael yn fwy a mwy anodd diffinio’r sector cyhoeddus. 

Polisi cyhoeddus: defnyddiol neu niweidiol?

Edrychwch ar yr enghreifftiau byr canlynol o bolisi. Ydych chi’n meddwl bod y rhain yn bolisïau sy’n ‘galluogi’ neu’n ‘analluogi’ ymddygiadau cynaliadwy – mae rhai yn bolisïau a deddfau gwledig neu ranbarth penodol, ac mae eraill yn fwy cyffredinol.

Dim ond ychydig o enghreifftiau yw’r rhain, ond gall fframweithiau polisi, o gyfreithiau rhyngwladol i reoliadau lleol, alluogi cynnydd tuag at y Nodau Byd-eang, neu gyflwyno rhwystrau yn ei ffordd.

Mewn gwirionedd, mae’n llawer mwy cymhleth na pholisi sy’n galluogi neu’n analluogi – mae fframweithiau lleol, rhanbarthol, cenedlaethol a rhyngwladol yn creu darlun cymhleth. Bydd rhai polisïau’n helpu i symud ymlaen tuag at un nod (fel hyrwyddo cyfleoedd gwaith gweddus) tra’n niweidio un arall (heddwch a chyfiawnder). Oherwydd hyn, efallai y byddwch yn anghytuno â rhai o’r atebion ‘cywir’ ac ‘anghywir’ uchod.

Yn ddiweddarach yn y cwrs, rydym yn edrych ar astudiaeth achos i’ch helpu i archwilio hyn yn fwy manwl.